Ünlü deprem bilimci Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, Adapazarı’nın da aralarında olduğu 51 ilçenin ismini vererek buralardan konut satın alınmaması ya da kiralanmaması gerektiğini söyledi. İnşaat Mühendisleri Odası Sakarya Şube Başkanı Semih Uçar ise zemin türünün tek başına yapı güvenliğini belirlemediğini söyledi..
Yaşanan ve beklenen depremlerle ilgili yaptığı açıklamalarla Türkiye’de tanınan Yüksek Jeofizik Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, geçtiğimiz günlerde sulak ve gevşek zemine sahip olan bölgelerle ilgili bir açıklama yaptı.
Aralarında Sakarya’nın Adapazarı ilçesinin de bulunduğu 51 ilçenin adını veren Ahmet Ercan, "Lütfen bu gibi yerlerden konut satın almayın, ayrıca kiraya tutmayın” dedi.
Ercan şu ifadeleri kullandı:
“Sulak, gevşek, birinci verimli tarım alanlarına dikilmiş olan çok katlı dikintiler deprem sırasında sarsıntıyı 3 ila 5 kat büyüterek yapıyı hoplatacak, ayrıca rezonansa gelerek aşırı çalkalanacak, buna dayanamayanlar göçme ile karşı karşıya kalacaktır. İlgilendiğiniz yapının yer-yapı güvenliği belgesini isteyiniz. Olumsuz ise vazgeçin. Depremler ile sarsıntılarda yaşamak için sağlam yerde, sağlam yapı"
TEK BAŞINA BELİRLEYEMEZ
TMMOB’ye bağlı İnşaat Mühendisleri Odası Sakarya Şube Başkanı Yüksek İnşaat Mühendisi Semih Uçar da Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan’ın açıklamalarına cevap verdi.
Ercan’ın dikkat çektiği zemin türünün, tek başına yapı güvenliğini belirlemeyeceğini kaydeden Semih Uçar, depreme dayanıklı yapıların bilimsel ve doğru mühendislikle mümkün olduğunu söyledi.
Semih Uçar’ın açıklaması şu şekilde:
"Son günlerde çeşitli medya mecralarında, bazı akademisyenlerce ülkemizdeki belirli yerleşim alanlarının zemin niteliklerine ilişkin değerlendirmeler yapılarak bu bölgelerdeki çok katlı yapıların deprem sırasında “sarsıntıyı büyüteceği”, “rezonansa geleceği” ve bu nedenle göçme riski taşıdığı yönünde uyarılar paylaşılmaktadır. Kamuoyunda kaygı yaratabilecek nitelikteki bu tür açıklamalar üzerine, bilimsel veriler ve mühendislik uygulamaları ışığında kamuoyunu doğru bilgilendirme ihtiyacı doğmuştur.
Öncelikle bilinmelidir ki, deprem güvenliği yalnızca zeminin türüne göre belirlenen bir konu değildir. Depreme dayanıklı yapılar; şartnamelerde belirtildiği şekliyle zemin etüdü, uygun mühendislik tasarımı, kaliteli imalat ve etkin yapı denetimi sayesinde mümkündür. Bu süreçlerin bilimsel esaslara uygun şekilde işletilmesi durumunda, farklı zemin sınıflarında bulunan yapılar güvenli biçimde inşa edilebilir.
Ülkemizde kullanılan geoteknik raporlar ve yürürlükteki deprem yönetmeliği, zeminin deprem sırasında nasıl davranacağını ayrıntılı biçimde değerlendirmeyi zorunlu kılmaktadır. Zemin özellikleri uygun değilse; zemin iyileştirme, tasarım değişikliği, temel sisteminin güçlendirilmesi gibi çözümler uygulanarak yapı güvenliği sağlanabilir.
Bu nedenle, belirli ilçeler veya mahalleler için “orada bulunan tüm yapılar risklidir” şeklindeki genellemeler, mühendislik biliminin bütüncül yaklaşımını yansıtmaz. Altını çizerek ifade etmek gerekir ki önemli olan zeminin doğru analiz edilmesi ve yapının bu bilgilere göre tasarlanmış, inşa edilmiş ve denetlenmiş olmasıdır.
Nitekim Odamızın hazırladığı raporlar, bilimsel çalışmalar ve teknik değerlendirmeler; yapılarda ortaya çıkan hasarların büyük oranda projelendirme, imalat ve denetim süreçlerinde yapılan ihmal ve kusurlardan kaynaklandığını açıkça ortaya koymaktadır.
Odamızın yıllardır ifade ettiği gerçeği bir kez daha vurgulamak gerekir: Doğru yerde, şartnamelerde belirtildiği şekliyle zemin etüdüyle, doğru şekilde tasarlanıp denetlenen yapılar; hangi bölgede olursa olsun depreme karşı dayanıklı olabilir.
Bu nedenle vatandaşlarımıza yapılacak en doğru çağrı şudur: Yapının mühendislik hizmeti alıp almadığını, projelerinin ve denetim süreçlerinin tamamlanıp tamamlanmadığını sorgulayınız.
Deprem gerçeğiyle yaşadığımız ülkemizde, güvenli yapılar ancak bilimsel bilgiye dayalı mühendislik ve etkin denetim ile mümkündür.
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası olarak, toplumun doğru bilgilendirilmesi ve kentlerimizin afetlere karşı güvenliğinin sağlanması için çalışmalarımızı kararlılıkla sürdüreceğimizin bilinmesini isteriz."
